Hoe gaat hij als directeur van om met macht en geld? En hoe kun je vliegreizen verkopen als je tegelijk wilt bijdragen aan duurzaamheid? CIP.nl interviewde Jan van den Bosch, directeur van Beter-Uit Reizen, in de serie ‘christen-zijn op je werk’. “Ik ben geen heilige,” geeft hij toe. “Vaak heb ik de neiging om net als Petrus meteen naar voren te stappen en mensen de les te lezen. Ik vind het soms een opgave om bij wijze van spreken niet te gaan tieren.”
Met zijn veertig jaar vond hij zichzelf te oud om de EO-jongerendag te presenteren. Dat zorgde voor een kantelpunt in zijn leven: Jan sloeg een nieuwe weg in en ging als ondernemer aan de slag. Het bestuur van de omroep was niet blij met zijn keuze en bood hem salarisverhoging aan. Maar Jan zette door en begon de tv-serie Overal en Nergens, waarvoor hij de hele wereld over reisde en honderden bekende en minder bekende mensen interviewde. “Van de koning van Tonga tot de tienvoudige Olympisch kampioen atletiek tot een zendeling die onder blote indianen evangeliseert,” blikt hij terug.
Hij begon er een hobby van te maken om alle landen ter wereld te bezoeken. In het communistische Hongarije ontmoette hij jongeren die als belijdend christen niet naar de universiteit mochten. “Dat was de straf voor hun christen-zijn. Ik wilde Nederlandse jongeren graag kennis met hen laten maken, om te laten zien wat geloven kan kosten,” vertelt Jan. Dus regelde hij een bus en samen met een groep jongeren én EO-coryfee Henk Binnendijk begon het avontuur. En hoewel Jan niet de bedoeling had om een reisorganisatie te beginnen, vroegen de jongeren na afloop: ‘Waar gaan we volgend jaar heen?’
Er kwam een tweede reis naar plekken waar Paulus is geweest en later een reis in de voetsporen van Jezus. Een nieuwe onderneming was geboren: Beter-uit. Van het een kwam het ander: ouders van jongeren wilden ook graag reizen, waardoor het niet bij jongerenreizen bleef. Later wilden de jongeren van toen ook met hun gezin op vakantie. Zo begon Jan vijftien jaar geleden zijn eerste vakantiepark in de Dordogne.
Korte broek
Reizen is mooi, maar reizen met een stuk identiteit erbij is helemaal geweldig, vindt Jan. “Naast het genieten van de natuur en cultuur kunnen mensen tijdens hun vakantie ook het geloof delen en samen beleven. Zo mooi: honderden jongeren die op Costa Brava een meditatief moment hebben met de reisleider, samen uit Opwekking zingen en vervolgens met z’n allen de disco ingaan.”
Het is volgens Jan niet zo dat de vakantieparken een christelijke enclave zijn. “Als een moslim of iemand die niks met geloof heeft een vakantie boekt, is hij van harte welkom. Wij lopen niet de hele dag met Bijbels te zwaaien. We verkopen gewoon vakantieplezier.” Hij vindt het mooi dat mensen op de parken samen iets kunnen beleven van de hoogte en diepte van het geloof. “Het ontroert me dat vakantiegangers uit orthodoxe kring tijdens de diensten in een Franse megakathedraal zitten naast medegelovigen in strapless shirtje en korte broek. Tweeduizend mensen zingen dan samen uit Opwekking en Psalmen in de oude berijming. De één gaat naar de Gereformeerde Gemeente in Barneveld en de ander naar Hillsong in Amsterdam. Op de parken vallen verschillen weg.”
Rosse buurt
“Ik ben niet geboren om mijn talenten in de grond te stoppen,” zegt Jan. “Het ondernemerschap zit in mijn bloed. Ik vind het ontzettend leuk om deals te maken en te onderhandelen. Tegelijk wil ik de Grote Opdracht niet uit het oog verliezen. Ik wil met God ondernemen. Als christen heb je de plicht om duurzaam zaken te doen.” Dat valt niet mee als je vliegreizen en toeristische uitstapjes aanbiedt. Wel steunen zijn reisorganisaties diverse goede doelen, zoals een opvanghuis in Thailand voor meisjes die uit de prostitutie komen. “Veel reisgroepen gaan ’s avonds de rosse buurt in Bangkok door, maar wij bezoeken de plek waar deze meisjes opgevangen worden,” legt Jan uit.
Hij erkent volmondig dat het ondernemerschap hem geen windeieren heeft gelegd. “Toen ik bij de EO werkte, kocht ik een pakje stroopwafels in de aanbieding. Ik werkte tegen het minimumloon en had geen geld voor meer. Als ondernemer ben ik succesvol en daar mag je van genieten.” Hij vindt het onterecht dat soms naar ondernemer wordt gekeken alsof ze altijd maar meer willen. “Ik betaal gewoon belasting en zorg voor werkgelegenheid. Alleen al in de zomer zijn er 300 mensen aan het werk op de parken.”
Driftig
Beslissingen nemen waar niet iedereen blij mee is, dat is niet altijd makkelijk. Op de werkvloer valt het ook niet altijd mee om je geduld te bewaren, bekent Jan. “Van nature ben ik een driftig mannetje. Soms zit je niet lekker in je vel en halen mensen het bloed onder je nagels vandaan. Ik vind het een opgave om bij wijze van spreken dan niet te gaan tieren. Vaak heb ik de neiging om net als Petrus meteen naar voren te stappen en mensen de les te lezen. Daar moet ik elke dag aan werken, met vallen en opstaan. Ik ben geen heilige.”